حضور جوانان و مشارکت آنان برای تداوم و توسعه حیات انسانی لازم است.
آنها می خواهند به عنوان یک شهروندِ بالغ و برابر با دیگر شهروندان، مورد توجه قرار گیرند. جوانان، توانایی قبول مسئولیت و پذیرفتن نقش های اجتماعی را دارند و فقط نیازمند فرصت و راهنمایی برای بهبود توانایی هایشان و شایسته مشارکت در تمام زمینه های مبادلات اجتماعی اند.
آنها می خواهند به عنوان همکارانی قابل اعتماد و صادق در طرح، برنامه ریزی و تحقق سیاست ها و برنامه ها در گروه ها و جوامع خودشان پذیرفته شوند. جوانان، مانند دیگر افراد، در مورد مشکلات اجتماعی و راه حل های موجود، حرف های بسیاری را برای گفتن دارند. بنا بر این توجه به مسائل و پیشنهادهای آنها برای همه مفید خواهد بود و باید در تصمیم گیری های مهم حضور داشته باشند.
در این راستا مهمترین رکنی که میتواند به جوانان کمک کند تا زمینه سازی لازم را برای مهیا شدن موقعیت خوب را داشته باشند و بتوانند پیشرفت کنند آموزش ها می‌باشد .
برای مثال :
– آموزش برای مبارزه با محرومیت :
ـ تثبیت اجتماعی جوانان در گروه های خود، به صورت تدریجی و از طریق تأکید بر انواع مختلف فرصت های یادگیری و تولید درآمد.
ـ حمایت از اقدامات به منظور پیش برد حقوق بشر که شامل عدالت جنسیّتی و شهروندی در عمل و در زندگی روزمره است.
– آموزش حفاظت و مدیریت میراث فرهنگی :
ـ فرصتی را برای جوانان فراهم کند تا از تفاوت های فرهنگی جامعه خودشان و همچنین دیگر جوامع، از طریق مبادله و همکاری های تجربی آگاهی یابند.
آموزش جوانان در زمینه ارتباطات و اطلاعات :
ـ حمایت هایی (آموزش و تجهیزات) را برای رسانه هایی (روزنامه ها، مجلات، رادیوها) که توسط جوانان و برای جوانان راه اندازی و اداره می شوند، از طریق همکاری ها با رسانه های رسمی فراهم سازد.
ـ تسهیل ایجاد شبکه هایی بین رسانه های مربوط به جوانان و افراد با تجربه و فعال در رسانه های مربوط به جوانان.
آموزش فرهنگ صلح :
ـ توسعه طرح های تحقیقات به کمک جوانان به منظور آموزش روش های رفع درگیری ها به صورت صلح آمیز و برقراری مذاکرات بعد از درگیری .
ـ جمع آوری «مدارک» جوانان در موضوع تجربه آنها از موقعیت های بعد از درگیری و تلاش آنها در ایجاد صلح در مجامعشان. این تجربیّات را می توان از طریق روزنامه و مصاحبه های رادیویی، ویدئو یا وب سایت به مردم معرفی کرد.
ـ همکاری با سازمان های مربوط به جوانان در تجهیز و آموزش جوانان و رهبران جوان در مورد فرهنگ صلح و مبارزه با خشونت.این موارد میتواند کمکی به جوانان کند که در راستای توسعه پیشرفت کنند .
جوانان مهمترین عضوهای دولت ها می‌باشند و حتی می‌توانند تأثیر بر هر روز جهان بگذارند زیرا آینده سازان این جهان و کشور خود هستند بنابراین باید به خواسته هایشان احترام و زمینه سازی های مناسب را برای پیشرفت آنها فراهم کرد .
در این زمینه بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد در پیامی به مناسبت روز بین المللی جوانان۱۲ آگوست ۲۰۱۴ (۲۱ مرداد ۱۳۹۳) همگی را فراخواند تا حامی جوانان درساختن آینده ای باشیم که در آن سیاره مان حفظ شده و تمامی ابنای بشر با کرامت زندگی کنند.
در این راستا اشاره خواهم کرد به مشکلاتی که جوانان را در چالش های سخت و فراوانی گیر می‌اندازد و مانع پیشرفت آنها می‌شود که به شکلی حق زندگی کردن از آنها صلب می‌شود .
یکی از این عامل ها تهدیداتی که طرف دولت ها تحمیل می‌شود برای مثال در جامعه ی ایران هیچ یک از جوانان از آزادی‌های حقوقی و مدنی بهره مند نیستند ، یکی از این آزادی‌ها که چند وقتی هست بحث بر انگیز شده است حجاب اجباری زنان می‌باشد .
حجاب اجباری هرچند به چشم دولت جمهوری اسلامی کوچک و هر چند مانند قطره‌ای در اقیانوس نواقض حقوق بشر در ایران می‌باشد اما وقتی با نوجوان و جوانان ایران از جمله دختران صحبت می‌کنم شخصاً می‌توانم ببینم چقدر دغدغه ی روحی آنها می‌شود .
درجوامع بین الملل حجاب یک رکن اختیار است و در مرکز آزادی‌های فردی قرار می‌گیرد و این هیچ ارتباطی با فرهنگ یا مذهب ندارد. در حقیقت آزادی مذهب همراه است با حق انتخاب و حق پوشش. برای اینکه هیچ دولتی نمی‌تواند به افراد جامعه اش بگوید که چگونه با خدای خودشان ارتباط ایجاد کنند.
اما متأسفانه رژیم جمهوری اسلامی دیدی بسته به این موضوع دارد و حتی می‌توان دید که در چند روز اخیر رئیس جمهور ایران روحانی در سفر خود به فرانسه اعلام کرد که مشکلات بزرگتری داریم و به حجاب فکر نمی‌توانیم بکنیم و مردم موظف هستند تا قوانین جمهوری اسلامی را رعایت کنند .
موضوعی دیگر که برای جوانان میتواند تأثیر منفی بگذارد افراط گرایی ها و شرایط سیاسی دولتها می‌باشد .
در کشورهای پیشرفته می‌توان دید دولت به هر شکلی تلاش میکند سیاست‌های کشورش را طوری تنظیم کند تا زمینه ی لازم را برای جامعه ی جوانش ایجاد کند تا بتوانند بدون اضطراب ادامه ی تحصیل و پیشرفت کنند ، در ایران با وجود مشکلات فراوان جوانان خود به خود به طرف راه حل برای رهایی از مشکلات میروند و این خود باعث می‌شود جوانان از هدف و توانایی هایشان دور و در شرایط پسرفت قرار بگیرند .
موضوع دیگر افراط گری های دولت ها میتواند باشد یکی از کوچک‌ترین عامل های ایران را می‌خواهم برایتان مثال بزنم .
رهبر ایران اعلام کرد که اینترنت یکی از عاملان نابودی جوانان و ویرانگری جامعه ی سیاسی جوانان می‌باشد . این یک نوع افراط گرایی دولت است که به حقوق جوانان لطمه می‌زند و دسترسی نداشتن به اینترنت ، اخبار جهان و وقایع روزانه باعث خاموش بودن و عقب ماندن جامعه ی جوان از رشد فرهنگی و اجتماعی او می‌شود .
موضوعات دیگری نیز می‌باشد که در ایران وجود دارد از جمله بحران اقتصادی و تحولات اجتماعی که موجب افزایش چالش های فراوان برای جوانان شده است .
جوانان میتواند صدای جوامع باشند یکی از خوشحال کننده ترین آن اعتراض کردن جوانان به حقوق و مشارکت ها می‌باشد ، صدای خود را علیه بی‌عدالتی بلند میکنند و از اقدام جهانی برای مردم و سیاره حمایت می نمایند.
اما متأسفانه در ایران کسی حق اعتراض را به هیچ شکل ندارد ، جالب است بدانیم تشکلات دانشجویی و جنبش های جوانان ساختارهای قدرت سنتی را به چالش می کشند و قرارداد اجتماعی جدیدی را میان دولت و جامعه ترویج میکنند و تأثیری بسیار مثبت برای آینده دولت دارند اما جامعه ی دانشجو و جوان ایران حق تجمعات و تشکلاتی را ندارند و حقوق آنها را دولت سلب میکند .
دیگر مشکلات و نواقضی که برای جوانان کشور ایران می‌باشد تبعیض مضاعف همچون تبعیض جنسیت ، وضعیت مهاجرت ، معلولیت و موقعیت اجتماعی می‌باشد .
این مشکلات در جوامع بین الملل وجود ندارد یا اگر وجود داشته باشد بطور نسبی و کمیتی دارد اما در ایران ما شاهد هستیم که جوانان تبعیض از هر چیزی میشوند و با نبود آزادی بیان و اعتراض مجبور به قبول کردن این تباعیض می‌باشند و سکوت اختیار میکنند .
اشاره‌ای کوچک نیز می‌کنم به کار برای جوانان . کار یکی از نیاز های اولیه ی جوانان فارغ التحصیل و جوانان دیگر می‌باشد که نیاز به زمینه سازی و فراهم سازی از طرف دولت ها می‌باشد . وضعیت دستیابی به کار معمولاً در کشور های پیشرفته وضعیتی مطلوب و فراهم کردن آسان‌تر می‌باشد تا کشور ایران . در ایران همیشه دغدغه ی کار یکی از بزرگترین مشکلاتی می‌باشد که جوانان با آن سر و کله می‌زنند . نبود کار ، حقوق کم‌تر از حق قانونی و پارتی بازی در یافتن کار دلایلی میتواند باشد که جوانان و آینده ی نو جوانان را در ایران به خطر می‌اندازد .
حقوق سیاسی نیز یکی از معضلات می‌باشد که در مباحثی جدا گانه به آن اشاره خواهم کرد .
یکی دیگر از حوزه هایی که حقوق بین‌المللی جوانان در آن از بین می‌رود آموزش و پرورش ایران می‌باشد که با نواقضی بسیار گسترده از جمله نبود آزادی اعتراض ، بسته بودن حق انتخاب ، آموزش اسلامی اجباری و آموزش به شکل سنتی در مدرسه‌ها می‌باشد که در تحصیل جونان که یکی از نیاز های اولیه ی آنها می‌باشد نیز نواقض حقوق بشر را می‌توان دید .
دیگرمشکلاتی بزرگ در کشور ایران نقض حقوق جوانان همجنسگرا یا الجیبیتی ها می‌باشد . با قوانینی که در ایران تصویب شده همجنسگرایان و دگر باشان جنسی هیچ حقی ندارند و آنها را آزار و اذیت میکنند این میتواند لطمه ای بزرگ و به جوانان همجنس گرا باشد .
از جمله مهمترین معضلات جوانان در دسترسی به حقوق بشر؛ هنجارهای فرهنگی، ضعف ساختاری برای ارائه خدمات مناسب به جوانان، فقر، فقدان تعامل واقعی با جوانان و فقدان گفتمان با ایشان برشمرده شده است.
برخی پیشنهادات برای ارتقای حقوق جوانان
در جهت شناسایی و تأمین حقوق جوانان در سطح بین‌المللی، پیشنهاداتی ارائه شده است که عبارتند از:
۱٫تصویب سند حقوقی الزام‌آور:اقدام مهمی برای شناسایی حقوق جوانان تلقی شده است تا جوانان به عنوان دارندگان حقوق مورد شناسایی قرار گیرند و جنبش جوانان برای اعمال فشار بر حکومت‌ها و تغییر آنها توانمند شود. البته این امر مورد تأکید قرار گرفته است که حتی در صورت تصویب سند جدید، نباید حقوق ایجادشده توسط دیگر اسناد از جمله کنوانسیون حقوق کودک نادیده گرفته شود.
۲٫ترغیب رهیافت گام به گام:تصویب سند الزام‌آور به‌عنوان تنها راهکار مدنظر قرار نگرفته و اقدامات کوتاه‌مدت و میان‌مدت نیز مطرح شده است.
۳٫جریان‌سازی حقوق جوانان در رویه نهادهای معاهده‌ای و دیگر آئین‌ها همچون گزارشگران ویژه و غیره:تمرکز بیشتر بر حقوق جوانان از نهادهای معاهده‌ای و نیز دولتها مطالبه شده است تا در ملاحظات نهایی،نظریات تفسیری و نیز گزارشات دوره‌ای به این موضوع پرداخته شود.
۴٫مکانیزم ارزیابی دوره‌ای جهانی (UPR) با محوریت حقوق جوانان:پیشنهاد شده است که مطالبات حقوق جوانان در این مکانیزم مورد توجه ویژه قرار گیرد.
۵٫اقدام شورای حقوق بشر برای جوانان:از شورای حقوق بشر خواسته شده است که قطعنامه‌ای صادر کند که در آن تهیه گزارشی با موضوع خلأها و قلمروی چارچوب حقوق بشر جوانان مطرح گردد. همچنین ایده تعیین گزارشگر ویژه جوانان نیز توسط شورای حقوق بشر مطرح شده است.
۶٫انجام پژوهشی جامع برای جمع‌آوری اطلاعات جوانان در سطح جهانی:از آن‌جایی‌که اطلاعات دقیقی از وضعیت جوانان در سطح جهانی در دسترس نیست، ضرورت انجام پژوهشی جامع برای کسب اطلاعات در این زمینه لازم تلقی شده است.
باید توجه داشت که جوانان نیروی محرک قدرتمندی هستند، هم به صورت فردی و هم اجتماعی. آنها به واقعیات اجتماعی و اقتصادی شکل می دهند، هنجارها و ارزش ها را به چالش می کشند و زیر بنای آینده را بنا می کنند. برخورد ما با نیازها و خواسته های آنها آینده مان را رقم می زند. پس بهتر است که رژیم ها و دولت ها نگاهی وسیع‌تر و باز تر را به جوانان داشته باشند تا آینده ی دنیا و کشورشان را تضمین کنند و خواسته‌های جامعه ی جوان را فراهم کنند .
در این مقاله سعی داشتم کمی از مشکلات و نقض های حقوق بشری را در ایران نشان بدهم و هم صدای جوانان ایران باشم .
